Dieta przy Hashimoto wraz z niezbędnymi naturalnymi środkami zaradczymi krok po kroku

Hashimoto stanowi zaburzenie autoimmunologiczne, co oznacza, że układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które atakują zdrową tkankę organizmu. W tym wypadku negatywnie oddziałują na funkcje tarczycy. Dodatkowo niepokojącym faktem jest, że około 90% przypadków niedoczynności tarczycy to właśnie choroba Hashimoto! W zdecydowanej większości niedoczynność tarczycy nie jest problemem samego gruczołu, lecz raczej stanem wynikającym z nadmiernych reakcji całego układu immunologicznego. Gdy poszukamy przyczyny tego stanu rzeczy zdamy sobie sprawę jak ważna jest m.in. odpowiednia dieta przy Hashimoto. Jak zresztą w wielu innych przypadkach chorobowych.

Głównymi hormonami wytwarzanymi przez tarczycę są T3 i T4. Ich produkcja zależy od znajdującego się w mózgu „centrum kontrolnego”, podwzgórza, dokładnie wyczuwającego potrzebę zwiększenia hormonu tarczycy we krwi, którą to wiadomość wysyła do przysadki mózgowej. Ta z kolei, w odpowiedzi na zmieniający się poziom hormonu tarczycy, ma za zadanie stymulować jego produkcję. W przypadku niedoczynności tarczycy i Hashimoto tak to jednak nie działa. Występuje wówczas zbyt niski poziom T4, który przekształcany jest następnie w T3. Podwzgórze nie komunikuje się prawidłowo z przysadką, a nawet, jeżeli to robi, przysadka nie uwalnia wystarczającej ilości hormonu. Wtedy zaczynają się problemy, takie jak:

Objawy choroby Hashimoto:

• Zmęczenie
• Depresja i lęk
• Przybieranie na wadze
• Bezpłodność
• Uczucie zimna
• Problemy trawienne, takie jak zaparcia i wzdęcia
• Ból mięśni
• Obrzęk twarzy, oczu i brzucha
• Sztywność i obrzęk stawów
• Utrata włosów, zmiany ich tekstury i/lub ich przerzedzenie
• Szorstka, popękana skóra
• Problemy z oddychaniem
• Częste oddawanie moczu i nadmierne pragnienie
• Niskie libido/dysfunkcje seksualne
• Nieobecne lub nieregularne miesiączki oraz problemy z płodnością
• Częste infekcje i przeziębienia

Długo ignorowane i nieleczone mogą prowadzić do:

• Bezpłodności, niewydolności jajników, powikłań w czasie ciąży / porodzie i wad wrodzonych
• Wola tarczycowego (spowodowanego powiększeniem tarczycy, co może powodować problemy z oddychaniem i połykaniem)
• Choroby Addisona lub Grave’a (inne choroby tarczycy)
• Cukrzycy typu 2
• Wysokiego stężenia cholesterolu i zwiększonego ryzyka chorób serca
• Zaburzeń psychicznych, w tym depresji
• Problemów z mózgiem i nerkami
• Uszkodzeń neurologicznych
• Poważnych zakażeń

Przyczyny choroby Hashimoto

Jak wykazują badania, na rozwój zaburzeń autoimmunologicznych wpław może mieć wiele czynników, takich jak genetyka, dieta, zanieczyszczenia środowiskowe, stres czy poziom hormonów. Owe czynniki mogą doprowadzić do przypadłości, dotykającej całej rzeszy współczesnej populacji, jaką jest nieszczelne jelito, przez którego uszkodzoną wyściółkę przedostają się do krwiobiegu toksyny, złe bakterie czy gluten. Ciało przystępuje wówczas do ataku, z biegiem czasu atakując również własne tkanki.

Tym co większość lekarzy może Ci powiedzieć to, że główne przyczyny choroby Hashimoto (a tym samym niedoczynności tarczycy) obejmują:

• stres emocjonalny
• niedobory substancji odżywczych
• reakcje organizmu, mogącego atakować swoje tkanki, w tym komórki tarczycy
• przeciekające jelito i problemy trawienne
• alergeny, produkty zapalne, takie jak gluten i nabiał
• inne powszechne alergeny mogące powodować nietolerancje pokarmowe, w tym jajka, soja, orzechy (głównie orzeszki ziemne), ryby i skorupiaki

Czynniki podwyższonego ryzyka występowania Hashimoto to:

• Bycie kobietą. Okazuje się, że kobiety są aż 10-krotnie bardziej narażone na występowanie tej choroby (jednym z powodów takiego stanu rzeczy, jest fakt, że są bardziej narażone/podatne na stres / lęk, co w znacznym stopniu przyczynia się do występowania wszelkich zaburzeń)
• Średni wiek. Największe prawdopodobieństwo zachorowania na Hashimoto występuje u osób powyżej 50 rż. U kobiet w tym wieku, objawy tej choroby często mylone są z  menopauzom. Dominujący jednak przedział wiekowy plasuje się między 20 a 60 rż.
• Historia zaburzeń immunologicznych (niekoniecznie dotyczących wyłącznie tarczycy)
• Uraz lub wysoki poziom stresu, który m.in. powoduje zmiany w konwersji hormonów tarczycy T4 na T3 i osłabia układ odpornościowy
• Ciąża i okres okołoporodowy. Tego typu zaburzenia dotykają niekiedy kobiet w trakcie ciąży lub krótko po rozwiązaniu
• Historia zaburzeń odżywiania i uzależnienia od ćwiczeń. Zarówno niedożywienie, jak i nadmierne treningi osłabiają aktywność tarczycy, przyczyniając się do zaburzeń równowagi hormonalnej
• Palenie papierosów

Diagnoza i leczenie Hashimoto:

Rozpoznanie Hashimoto opiera się na rozpoznaniu objawów oraz na wynikach badania krwi. Najczęściej wykonywanym testem na niedoczynność tarczycy/Hashimoto jest test TSH. Prawidłowy poziom TSH jest jednak tematem dość kontrowersyjnym, a we wczesnym stadium choroby T3 i T4 mogą wręcz wychodzić prawidłowo.

Konwencjonalne podejście do leczenia zaburzeń autoimmunologicznych, w tym choroby Hashimioto, obejmuje zwykle „obserwowanie i czekanie” oraz przyjmowanie leków, takich jak syntetyczne hormony tarczycy. Czasami nawet dochodzi do interwencji chirurgicznej Niestety leczenie objawowe nie rozwiązuje przyczyny reakcji autoimmunologicznej organizmu, która stanowi sedno problemu. Mało tego, jeśli zdecydujesz się na stosowanie syntetycznych hormonów tarczycy lub steroidów, istnieją spore szanse, że będziesz potrzebować ich przez resztę swojego życia. Dlatego tak ważna jest optymalna dieta przy Hashimoto. Nie ma żartów z tą chorobą!

Przyjmowanie ich, w niektórych przypadkach może przynieść znaczną ulgę, gdyż syntetyczne hormony zduplują naturalne, lecz nadal nie rozwiązuje to problemu zaburzeń układu immunologicznego, który z jakichś powodów zaczął atakować własne komórki. I nie, nie zrobił tego, tylko dlatego, że nasz organizm jest głupim workiem mięsa. Wręcz przeciwnie, to genialna „maszyna” jakiej nie udało się jeszcze skonstruować żadnemu człowiekowi. Ba, nikt nie był nawet blisko. Zaufaj więc swojemu ciału i dowiedz się o co chodzi.

Przeciekające jelita, a choroby autoimmunologiczne

Hipokrates mawiał, że „choroba zaczyna się w jelitach”- jeżeli, więc chcesz wyleczyć się z wielu z nich zacznij właśnie od jelit. Jak już wcześniej wspominałam zaburzenia tarczycy są ściśle powiązane właśnie z ich stanem. Potwierdza to zresztą wiele współczesnych badań naukowych. Uszczelnić je można dostosowując dietę, suplementację, zmniejszając stres i pozbywając się toksyn z organizmu. Wiele cierpiących na tę trudną chorobę osób, już tylko poprzez samą eliminację glutenu oraz pozostałych produktów prozapalnych, zauważyło w krótkim czasie znaczną poprawę stanu zdrowia. W związku z tym pierwszym krokiem w leczeniu niedoczynności tarczycy/Hashimoto jest usunięcie z diety produktów wywołujących stan zapalny i reakcje autoimmunologiczne organizmu. Dowiedzmy się zatem jaka dieta przy Hashimoto jest najbardziej optymalna (np. wg dr Axe).

Naturalne środki zaradcze i dieta przy Hashimoto

1. Eliminacja żywności prozapalnej

Jeśli chcesz znormalizować funkcje układu odpornościowego i tarczycy, pierwszym co trzeba zrobić jest wyleczenie jelit. Dieta przy Hashimoto jest kluczowa, więc najważniejszym na początek jest:

• Usunięcie glutenu i zbóż na minimum 90 dni.  Następnie należy kontynuować jak najdłużej dietę bezglutenową, a zboża, jeżeli już, to uprzednio moczone i fermentowane.
• Inne grupy produktów, które mogą w organizmie wywoływać podobne reakcje do glutenu i przyczyniać się do zapalenia jelit to pasteryzowany/homogenizowany nabiał i zboża (nawet te pełnoziarniste). Można pomyśleć, że ludzie od wieków przecież pili mleko i jedli zboża, lecz było to prawdziwe mleko spożywane w stanie surowym (nie tak jak teraz pasteryzowane produkty mlekopodobne), a dawne (nie modyfikowane) odmiany ziaren były przed spożyciem namaczane, kiełkowane i fermentowane, przez co łatwiej było je strawić, a składniki odżywcze mogły być lepiej przyswajalne. Dziś ta praktyka należy do rzadkości, a rafinowane/bielone mąki konsumowane są w większych ilościach niż kiedykolwiek wcześniej. Nie wspominając już o tym, że pszenicę modyfikuje się genetycznie, a ilość glutenu, w dzisiejszych wyrobach, znacznie przekracza tą sprzed lat.
• Unikanie fast foodów i nadmiaru cukru, który to przyczynia się w znacznym stopniu do stanu zapalnego jelit, nie mówiąc już o wahaniach poziomu cukru we krwi, przyroście masy ciała, nerwowości czy innych objawach z tym związanych. Należy unikać przetworzonej żywności i wszystkiego co pakowane, również dlatego, że wykonane są na bazie olejów rafinowanych (w tym olejów roślinnych, takich jak olej szafranowy, słonecznikowy, rzepakowy czy kukurydziany), które sprzyjają powstawaniu stanu zapalnego i są bardzo ubogie w składniki odżywcze.

2. Dieta przy Hashimoto – pokarm gojący jelita

Wiele źródeł podaje, że najlepsza dieta przy Hashimoto i chorobach tarczycy, to dieta bogata w składniki odżywcze, bazująca na dużej ilości warzyw i owoców oraz niewielkich  organicznego mięsa i ryb. Są to pokarmy najłatwiejsze do strawienia i najmniej alergizujące. W przypadku chorób autoimmunologicznych warzywa najlepiej spożywać gotowane, gdyż surowe, nawet w postaci soków, mogą być ciężkostrawne. Tyczy się to oczywiście tylko osób z nieszczelnym jelitem. Reszta jak najbardziej może sokować, nawet codziennie 😉

Kolejnym zaskoczeniem może okazać się zalecenie do spożywania.. bulionu kostnego, który to stanowi bogactwo kolagenu i kwasu hialuronowego, a ponadto zawiera aminokwasy takie jak prolina, glicyna i L-glutamina, wspomagająca leczenie jelit. Nie może zabraknąć również żywności probiotycznej, najlepiej spożywanej 2 x dziennie. Jeśli nie ma przeciwwskazań może być to kombinacja kapusty kiszonej (spożywanej ok. 20-30 min. przed śniadaniem) oraz filiżanki zakwasu z buraków (wypijanego w odstępie ok. 0,5h po ostatnim posiłku).

Najlepsza żywność przy niedoczynności tarczycy to:

• Świeże warzywa i owoce: będące źródłem antyoksydantów, witamin i minerałów oraz błonnika. Jak zapewne wiadomo błonnik wspomaga trawienie, poprawia zdrowie serca, równoważy poziom cukru we krwi oraz promuje utrzymanie zdrowej wagi. Z kolei przeciwutleniacze i inne składniki odżywcze zawarte w warzywach i owocach zwalczają stan zapalny oraz zapobiegają niedoborom składników odżywczych.
• Tłuste dzikie ryby, takie jak łosoś, śledź czy makrela zawierające kwasy tłuszczowe omega-3 EPA/DEHA (ewentualnie wysokiej jakości olej z ryb), które to działają silnie antyzapalnie i są niezbędne dla zachowania równowagi hormonalnej i utrzymania prawidłowych funkcji tarczycy.
• Olej kokosowy: zapewnia średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe w postaci kwasu kaprylowego, kwasu laurynowego oraz kwasu kaprynowego, które wspierają zdrowy metabolizm, zwiększają energię, odżywiają jelita, walczą ze zmęczeniem oraz Candidą. Zawiera on również niewielkie ilości jodu.
• Wodorosty, takie jak spirulina, chlorella, kelp: naturalne źródło jodu, którego niedobory zakłócają funkcjonowanie tarczycy.
• Produkty probiotyczne: takie jak organiczny kefir, kimchi, kombucha, natto, kapusta kiszona i inne sfermentowane warzywa. Dzięki korzystnym bakteriom probiotycznym pomagają regenerować wyściółkę jelit oraz wspomagają układ odpornościowy.
• Nasiona oraz odpowiednio długo namaczane rośliny strączkowe (te drugie niewskazane przy Hashimoto): nasiona lnu, konopi i Chia dostarczają kwasów tłuszczowych omega-3 ALA, równoważących gospodarkę hormonalną. Strączki natomiast stanowią bogactwo błonnika i cennych minerałów.
• Bulion kostny: pomaga leczyć wyściółkę jelita poprzez dostarczanie kolagenu, aminokwasów proliny, glicyny i L-glutaminy oraz składników odżywczych, takich jak wapń, magnez, fosfor i krzem.

3. Dieta przy Hashimoto a suplementy

W celu wyeliminowania reakcji autoimmunologicznych, poprawy działania układu odpornościowego oraz wsparcia organizmu w lepszym radzeniu sobie ze stresem należy przyjmować określone składniki odżywcze, które wspomogą leczenie tarczycy. Należą do nich:

• Selen

  reguluje T3 i T4. Zmniejsza on również ryzyko występowania zapalenia tarczycy w okresie ciąży. Kolejnym istotnym minerałem niezbędnym dla odpowiedniego funkcjonowania tarczycy jest jod. Badania wykazują, że u pacjentów suplementujących selen zauważono 40% redukcji przeciwciał tarczycy, w porównaniu do 10% w grupie placebo. Bogatym źródłem selenu są orzechy brazylijskie, jodu wodorosty. Można posiłkować się również Płynem Lugola, najlepiej rozsmarowując go na skórze (np. na wewnętrznej części ud, ramion czy na brzuchu)

• Probiotyki

  dzięki równoważeniu mikroflory w przewodzie pokarmowym, pomagają utrzymać jelita w dobrej kondycji oraz zapewniają większą odporność. Regeneracja wyściółki układu pokarmowego zmniejsza stan zapalny, co przekłada się na lepszą pracę tarczycy

• Witamina D

  (na przykład ta): Badania wykazały, że ponad 90% pacjentów z zaburzeniami tarczycy cierpi z powodu niedoborów witaminy D! Podobnie ma się sprawa z osobami chorymi na raka. Witamina D bowiem pomaga regulować funkcje układu odpornościowego i działa w wielu przypadkach jak hormon. Najlepszym sposobem, aby uzyskać jej wystarczającą ilość, jest spędzanie ok. 30 minut dziennie na słońcu z odkrytą skórą między godziną 10-14 (cholesterol w skórze konwertuje „prewitaminę D” i zmienia ją w użyteczną witaminę D3). W naszym klimacie niestety na ten luksus nie możemy sobie pozwolić, więc suplementowanie 600-5000 jm witaminy D na dobę może okazać się również dobrym rozwiązaniem. Przy czym nie należy zapominać także o witaminie K2Mk7 (natto), lub K2MK4-  jedzenie kiszonek oraz prawdziwego masła, pozyskiwanego od krów wypasanych w sposób tradycyjny.

• Zioła adaptogenne:

  udowodniono, że ashwagandha poprzez zwiększenie zdolności radzenia sobie ze stresem i balansowania hormonów, zmniejsza problemy z tarczycą oraz nadnerczami. Badania medyczne wykazują, że pomaga również równoważyć hormon tarczycy T4 –  kluczowy czynnik, przy leczeniu niedoczynności tarczycy lub Hashimoto. Inne adaptogeny działające w podobny sposób to rhodiola, żeń-szeń, lukrecja czy grzyby reishi. Więcej o ziołach na tarczycę można przeczytać we wpisie 8 skarbów natury, które poprawiają działanie tarczycy. Lepsze niż leki!

• Witaminy z grupy B

  zwłaszcza witaminy B12 i B1 (tiamina) ważne dla utrzymania energii i wielu funkcji komórkowych i metabolicznych. Witamina B12 znana jako „witamina energii” wspiera funkcje komórkowe zwalczając zmęczenie. Przy Hashimoto podobnie działa również tiamina.

• Enzymy proteolityczne

  takie jak bromelaina i papaina zmniejszają stan zapalny. Znajdują się w takich owocach jak ananasy, figi, kiwi czy papaja.

• Czarnuszka

  – wykazano, że przyjmowanie 2g czarnuszki dziennie ma bardzo korzystny wpływ w leczeniu Hashimoto.

• W zależności od dominacji limfocytów Th1 i Th2: przy dominacji Th1 wspomagamy się resweratrolem, kurkumą, kofeiną, zieloną herbatą, likopenem, a przy dominacji Th2 dobra będzie chlorella, lukrecja, melisa czy echinacea. Możesz również sprawdzić to empirycznie- w zależności od samopoczucia po danym składniku.

4. Detoksykacja

Sama dieta przy Hashimoto może nie wystarczyć. Z punktu widzenia tarczycy szczególnie korzystna jest również regularna detoksykacja ciała. Oczyszczanie organizmu bowiem zmniejsza stan zapalny. Przy chorobach autoimmunologicznych jest to o tyle ważne, że zaniedbania w tej materii, mogą nawet zniweczyć starania odbywające się na pozostałych płaszczyznach. Jeżeli nie będziesz pozbywał się systematycznie metali ciężkich z organizmu, nie wymienisz kosmetyków pielęgnujących i domowych środków czystości na naturalne, a także nie będziesz unikał środowiskowych szkodników hormonalnych, nadal coś będzie nie tak, a Ty wciąż będziesz się zastanawiała dlaczego. Jest to szczególnie ważne, gdy:

• Przyjmujesz leki, w tym pigułki antykoncepcyjne: spróbuj wówczas porozmawiać z lekarzem o zmniejszeniu dawek, a w przypadku pigułek antykoncepcyjnych rozważyć naturalne podejście do tematu.
• Masz w zębach wypełnienia amalgamatowe: postaraj się znaleźć biologicznego dentystę, który w bezpieczny sposób pomoże pozbyć się zatruwających Cię systematycznie rtęcią srebrnych plomb.
• Używasz konwencjonalnych środków pielęgnacyjnych i czyszczących: namawiam gorąco do wymiany produktów pielęgnujących i środków czystości na wersje bardziej naturalne. Więcej na ten temat w postach o oleju kokosowym, soli Epsom i innych naturalnych produktach, których wielorakiego zastosowania możesz się nawet nie spodziewać!
• Używasz tworzyw sztucznych, plastiku i aluminium: najlepiej przechowywać żywność w szklanych i ceramicznych pojemnikach, a wymienionym w pierwszej kolejności materiałom stanowczo podziękować.
• Palisz, rekreacyjnie używasz narkotyków oraz spożywasz alkohol w nadmiarze. Tutaj dodatkowe wskazówki są chyba zbędne. Każdy w głębi sam doskonale wie, że mu to nie służy.

5. Zarządzanie stresem

U pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi umiejętność zarządzanie stresem stanowi bardzo ważną część powrotu do zdrowia, gdyż wykazano, że ok. 80% (!) osób z objawami autoimmunologicznymi zgłaszało silny stres emocjonalny przed wystąpieniem choroby.  Stres może powodować zmiany w produkcji hormonów neuroendokrynnych i przyczyniać się do dysregulacji immunologicznej poprzez zwiększenie produkcji cytokin.

Tak jak nie ma jednej super diety, która będzie idealna dla każdego człowieka z osobna, tak i pod tym względem na każdego będzie działać coś innego. Dlatego tak ważne jest podejście indywidualne i dobór dla siebie odpowiednich narzędzi.

Naturalne środki odprężające, z których sama chętnie korzystam i które mogę zaproponować to odprężająco-detoksykujące kąpiel w soli Epsom (siarczan magnezu stanowi bowiem skarbnicę magnezu – najbardziej odprężającego pierwiastka znanego ludzkości), ćwiczenia adaptacyjne, takie jak joga, pilates, a nawet interwały i trening siłowy(!), czytanie książek na temat rozwoju osobistego i duchowego, medytacja, słuchanie mantr czy spędzanie czasu na świeżym powietrzu. Wszystko to jest niezwykle pomocne, relaksujące, a zarazem budujące i dodające skrzydeł. Warto z tego korzystać, bo jak widać dieta przy Hashimoto jest bardzo ważna, ale nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na stan zdrowia.

Źródła:

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0950351X8880055
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18190880
https://draxe.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21094920
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24351023
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25624699
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11932302
http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hashimotos-disease/diagnosis-treatment/treatment/txc-20269790